1- Annem Ramazân ayında vefât etti. Ramazân ayında vefât etmekle, diğer zamânlarda vefât etmek arasında bir fark var mıdır?
Fark var. Kâfir olsun, müslümân olsun, Ramazân-ı şerîfde vefât edene hesap sorulmuyor. Cenâb-ı Hak öyle emretmiş. Ramazân ayının bereketi. Ama kâfire, fâsığa Ramazân ayı bitince soruyorlar. İtikâdı düzgünse, ameli de, elinden geldiği kadar gayret etti ise, ona hiç sormuyorlar. Kâfirler afv edilmiyor. Ramazân-ı şerîfin hâtırı ve hurmetine onlara o anda dokunulmuyor, ama Ramazân-ı şerîf biter bitmez hemen başlıyorlar. Fâsıklara da, itikâdı bozuk olanlara da aynı şekilde muâmele ediliyor.
2- Bahçe duvarı yapacağım. Ormandan taş toplayıp, getirebilir miyim?
Dînen bir mahzuru yok. Ancak, bulunduğunuz bölge [belediyeliktir, muhtarlıktır] belli sınırlar içerisindedir. Oraya girmek, bir şeyler toplayıp getirmek yasaklandı ise, izin alınması gerekir.
3- Cuma günleri hatibin hutbede duâ etmesi, cemâatin de elini kaldırıp (Âmîn) demesi doğru mudur?
Her hoca efendi yapmıyor. Hâlbuki bu câiz değildir. Bunu yapan hoca efendiler, ya okumadı, bilmiyor, yâhud da kalabalığı görünce cûşa geliyor. Bunu hatib efendi öğrenecek, cemâate de anlatacak ki, zamânla cemâat terk edecek bunu. İki tarafında buna dikkat etmesi lâzımdır.
4- Ellerimiz soğuktan çatlıyor. Kanamalar meydana geliyor. Diş dolgusu sebebiyle mâlikî mezhebini de taklîd ediyoruz. Acabâ, bunun cevâz tarafı var mıdır?
Zaten hanefî mezhebinde, o çatlak arasındaki kan derinin yüzeyine çıkmadığı müddetçe hanefî mezhebinde de bozulmaz. Böyle durumlarda, mâlikî mezhebinin bu ruhsatından istifâde ederek, bir abdestle iki namâzı kılabilirsiniz.
5- Su ile abdest alırken ayakların yıkanması farz. Ama teyemmümde ayaklara da, başa da bir şey olmuyor. Bunun sebep ve hikmeti nedir?
Elbette ki sebep ve hikmeti vardır. Teyemmümün nasıl yapılacağını, guslün nasıl alınacağını, su ile abdestin nasıl alınacağını bildiren Allahü teâlâdır. Emir ve kanûnları koyan Allahü teâlâdır. Su ile abdest alırken hangi uzuvları yıkayacağımızı, nasıl yıkamamız lâzım geldiğini Allahü teâlâ öyle emretmiştir. Su bulamadığımız zamân da, sadece yüzümüzü ve kollarımızı toprakla mesh edince, Allahü teâlâ temizlenmiş kabûl ediyor. Onun emri böyledir. İbâdet de, emredileni yapmaktır. Öbür sebeplerini aramaya lüzûm yok. Su bulunmadığı, hasta olunduğu veyâ su ile temâs mümkün olmadığı zamân, Allahü teâlânın kullarına bir kolaylığıdır. Böyle yapanı da abdestli, cenâbetden temizlenmiş kabûl ediyor ve kıldığı namâzı da kabûl ediyor. Sebep ve hikmetleri vardır. Detay kitâplarda anlatılmıştır. Ama bizim vazîfemiz o değildir.