1- Kaşımızı makasla kısaltsak olur mu?
Eğer acayip görünüyorsa, erkek için de kadın için de izin verilmiştir. Yani, baktığı zaman karşı tarafı ürkütüyorsa, müdahale edilebilir.
2- Namaz kılarken bazı yerlerde durmamız gerekiyormuş. Bu yerler nerelerdir?
Rüküya eğilince vücut yerli yerinde olacak, en azından bir defa (Sübhâne rabbiyel-azîm) diyecek kadar duruyoruz. Üç defa söylemek sünnet; beş, yedi, onbir defa söylemek müstehabdır. Rükü'dan (Semi'allahü limen hamideh), (Rabbena lekel-hamd) diye kalktığımız zaman, orada sübhanallah diyecek kadar duruluyor. Ama orada sübhanallah denmiyor. Secdeye gidip, tekrar ikinci secdeye giderken, yine vücûd dimdik olacak, sübhânallah diyecek kadar durulacak ve tekrar secdeye gidilecek.
3- Hocam siz öğlen ve ikindi namazları gizli kılınmalı dediniz, bunu biraz açar mısınız?
Gizli kılınmalı demedik, sessiz okunmalı dedik. Öğle ve ikindi namâzlarında cehri okunmaz. Cemâatle de olmuş olsa, imâm yine sessiz okur. Ya'nî kendi işiteceğimiz sesle okunur. Ama akşam namâzının, yatsı namâzının, sabah namâzının farzı cemâatle kılınırken, ilk iki rek'atini imâm efendi sesli okur. Sessiz okursa secde-i sehv yapması lâzımdır.
4- Diş dolgusu sebebiyle maliki mezhebini taklid eden bir hanefi, mukim iken hanbeli mezhebini taklid ederek iki namazı cem edebilir mi?
Evet, cem edebilir. Namazın kazaya kalma tehlikesi olduğu için zarûret oluyor. Başka çıkış yolu yok. Cem edilmeyecek olursa kazaya kalacak. Namazı kazaya bırakmak çok büyük günah. Bu günahtan kurtulmak için orada zarûret devreye giriyor.
5- Askerde iken namazları mukim gibi mi yoksa seferi gibi mi kılacağız?
Gittiği yerde bir ay, iki ay.. kalacak, dolayısıyla orada mukim olunur.
6- Seadet-i Ebediyyede geçen Bir ibadeti yaparken başka bir mezhebi taklid etmek o mezhebin farzlarına ve müfsidlerine tabi olmak demekdir. Vaciblerde mekruhlarda ve sünnetlerde kendi mezhebine uyar. ifadesini açıklar mısınız?
Meselâ diş dolgusu sebebi ile mâkilî mezhebini taklid eden bir kimse, gusülde, abdestde ve namazda neler farz ise bunlara uyar. Abdesti, namazı ne bozarsa onlardan sakınılır. Sadece, taklid edilen mezhebin farz dediklerine uyulur, müfsid dediklerinden de sakınılır.
7- İslam Ahlakı kitabında Çoluk çocuğunun bir senelik gıdasını hazırlamak uzun emel olmaz. Bir senelik nafakaya Havayıci aslıyye denir. Lüzumlu eşyadan sayılır. Nisab hesabına katılmaz deniyor. Bu bekârlar için de geçerli midir?
Bekârlar da bunu kullanabilir, ama tüketemeyebilir. Tul-i emel sahibi olmaz.
8- Zekat vermek için ne kadar paraya sahip olmamız lazım? Bu bekar ve evli için de aynı mıdır?
Bekâr ve evli için de aynıdır, değişmez. İster bekâr olsun, ister evli olsun borçlar çıktıktan sonra doksanaltı gram altını, bunun karşılığı türk parası, dövizi olan kimse dînen zengindir. Biz sarrafa gittiğimiz zamân, bize sattığı fiyâttan hesâb ediyoruz. 9- Gusül abdestinden sonra, hemen akabinde banyoda namaz abdesti de alıyoruz. Uygun olur mu?
Olur, onun mahzuru söz konusu değildir. Ama abdesti bozan bir şey yapıldıysa alınır. Gusül abdesti alıp, onu daha kullanmadan üzerine tekrar abdest almak mekrûhdur. Bununla namâz kılınır. Niye tekrar abdest alınıyor? Eğer gusül abdesti alındıktan sonra namâz kılınmıyor zannediyorsanız, o bilgi yanlış. Gusül abdesti ile namâz kılınır.
10- Yatsı namazının sadece farzını kılsak vitir namazı gene kazaya kalmış olur mu?
Evet, kazaya kalmış olur. Kaza etmek de vâcibdir.
11- Bir kişiye borcum vardı. Helalleştik. Aradan bir zaman sonra aramıza bir soğukluk girdi. Şimdi hakkımı helal etmiyorum derse, önceki helalleştiğimiz geçerli midir?
Önceki geçerlidir. Helâl etti mi, bitti.
12- Cuma namazını kılmak için müezzin kamet getirirken dua etmek uygun mudur?
Uygun değildir. Namâza âid hükümler geçerlidir. Sâdece dinleriz ve kalkarız, cemâatle Cum'anın farzını kılarız.
13- İhlas suresini üç defa okurken başlarında Euzü besmele mi yoksa sadece besmele mi okuyalım?
İlk birincisinde Besmele, ondan sonrakilerde sadece Besmele.
14- Namaz kılarken secdede dua etmek uygun mudur?
Hayır, o namâz kılarken değildir. Secdede duâ makbûldür, ama namâzın dışında secdeye kapanılır ve duâ edilir. Namâzın içerisindeki secdelerde duâ edilmiyor.
15- Hazine bonosu alınabilir mi?
Alınır, karşılığı da kullanılabilir.
16- Tanımadığımız günah işleyen insanlara nasıl emr-i maruf yapmalıyız?
Elle devlet yapar. Dille müdahale âlimlerin işidir. Kalble red etmek de hepimizin vazifesidir.
17- Namaz kılarken dünya işlerini düşünmek namazın sevabını azaltır mı?
Namâz kılarken dünyâ düşüncesi bizi kaplamış olsa, namâzın sevâbında tabiî ki azalma olur. Elbette ki eksilme olur. Ama borçtan kurtuluruz.
18- Mersinde oturuyorum. Kayseriliyim. Ailemi Kayseriye ziyarete gittiğimde namazlarımı nasıl kılacağım?
Kayseride doğduğunuza göre, Kayseri vatan-i aslinizdir.
19- Namazda ayet okurken yanlış okuduğumuzu namaz bittikten sonra fark edersek o namazı iade mi etmemiz gerekir?
Eğer okuduğumuz, manâyı bozacak şekilde yanlış olmuş ise, namâzı iâde etmek lâzımdır. Diyelim ki, yedi-sekiz âyetlik bir sûre okuduk, son iki âyetinde böyle bir şey oldu, ilk üç âyet onun yerine geçer ve namâz kurtulabilir, buyuruluyor.
20- Önü açık ayakkabı giyilmez dediniz. İnce değil de kalın çorap giysek gene mi giyilmez?
Giyilmez, demedik. Müslümân bir hanımın vakârına yakışmaz dedik. Çünkü insanlar başka türlü değerlendiriyor, biraz hafife alıyorlar. Önü veyâ kenarı açık, kalın çorapla giyilmiş olsa, giyilebilir. Günâh denmez.
21- Çatlak tabak ve bardak kullanmak uygun değilmiş, doğru mudur?
Doğru. Çatlak veyâ kırık tarafını ağzımıza götürürüz zarar verir, sıcak bir şey koyulunca yine zarar verir. Onun için bunları kullanmamak lâzımdır. Tabaklarda da, koyduğumuz nesne dökülmeyecek durumda ise, kullanılabilir. Kırık bardak da çatlamıyorsa, onun içine başka bir şey konulup, muhâfaza edilebilir. Ama hiç kullanılmıyor ve zarar da veriyorsa, o zamân atılır.
22- Gusül alırken özellikle göbeği ovmak gerekiyormuş, doğru mudur?
Göbek ovulmuyor. Göbek içine parmak iletilip, suyun gitmesi temîn ediliyor.
23- Yemin kefareti ödemek için bana dini kitap veriyorlar. Ben bu kitapları başka birine versem olur mu?
Sizin oluyor. Sizin olduktan sonra serbestsiniz.
24- Müslüman bir bayanın giyimi ve erkeklerle olan konuşmaları ve hareketleri nasıl olmalıdır?
Giyimi, dikkat çekmeyecek şekilde, el ve yüz hâriç bütün bedenini dînimizin emrettiği ve müslümân bir hanımın vakârına yakışacak şekilde eşarp, manto olmalı, zarûret olmadığı müddetçe konuşmamalı, konuştuğu zamân da zarûret ölçüleri içerisinde ciddî olmalıdır.
25- Ben bir bayan olarak kadın erkek karışık olan bir işyerinde çalışıyorum. Elimden geldiğince haramlardan sakınıyorum. Benim bu iş yerinden aldığım para haram olur mu?
Haram işlemediğiniz müddetçe haram olmaz. Helâl ve mubah olan iş ise, haram olmaz. Kendinizin haram işlemesi ayrıdır.