1- Gusül almayı geciktirmenin neticesinde ne yapmalıdır?
Cezâsı ağırdır. Hemen tövbe istigfâr etmelidir. Sadaka vereceğiz. Çünkü böyle bir durumda Allahü teâlânın gadabı harekete geçer. O gadabı durdurabilmek ve onu söndürebilmek tövbe istigfârla ve sadaka vermekle, Allahü teâlânın dînine hizmet etmekle mümkündür. Meselâ Hakîkat Kitâbevinin yayınlamış olduğu kitâplardan alıp hediye etmelidir. Böylece Allahü teâlânın dînine hizmet etmek, bazı günâhlara keffâret olur. Namâzı vaktinde kılmamanın, geciktirme günâhının afvına sebep olur.
2- İşim gereği İstanbulda Silivriden, Kocaeline gidiyorum. Seferi olur muyum, bu yolculuk anında öğle ve ikindi denk gelirse nasıl kılarım?
Seferî olursunuz. Yüzdört kilometreyi geçiyor. Öğle ve ikindi denk gelirse seferî olarak kılarsınız. Sıkışırsanız, mâlikî veyâ şâfiî mezhebini taklîd ederek cem edebilirsiniz. Hanbeli mezhebinde de seferde iken cem edilebiliyor, ama hanefî de yok.
3- Mezârlar islâmın şiârı mıdır?
Ona şeâir denmez de, müslümânların mezârlıklarına bakıldığı zamân alâmeti olarak kitâplara geçmiş. Burası maşatlıktır, [gayr-i müslimlerin kabirlerine kullanılan tâbirdir] denir. Müslümân mezârları da zaten kıbleye karşıdır. Yattığı zamân sağ tarafı kıbleye gelecek şekildedir. Taşın üzerine yazı yazma yoktur. Sadece ölenin ismi, vefât ve doğum tarihi yazılır. Başka bir şey yazılmaz, çünkü lâzım değildir. Dolayısıyla, müslümân mezârlığının alâmeti belli olur.
4- Şeâir ne demektir?
Allahü teâlânın varlığına ve birliğine, dîn-i islâmın alâmet olarak bildirdiği şeyler, meselâ Allahü teâlânın yarattığı şeyler, peygamberler, Allahü teâlânın göndermiş olduğu ilâhi kitâblar, Kâ'be-i muazzama, Allahü teâlânın şeâirindendir, yanî ölçü, alâmetlerindendir.
5- Üç ayların hepsinde oruç tutmak iyi midir, yoksa sünnet olan bir şekli var mıdır?
Üç ayların içinde sadece bir ay oruç tutmak farzdır. Bu da, Ramezân ayındadır. Receb ve Şa’bân aylarında nâfiledir. Durumu müsâid olan bunları da tutabilir.
Bütün sualler ve cevapları
Ebüd-derdâ “radıyallahü teâlâ anh” buyuruyorlar ki: Ölümden sonra neler göreceğinizi, başınıza gelecekleri bilseydiniz, isteyerek ne yemek yiyebilir, ne de su içebilirdiniz.