Bir kaç gün önce, 1980’li yıllarda Dokuz Eylül Gazetesinde  dizi halinde yayınlanan  yerel tarih araştırmalarıyla haklı bir üne sahip ve bu konuda bir çok kitabı bulunan sayın Aydın Ayhan’ın  “Tarih Notları” elime geçti.İlgi ile okudum.Bu notlarda Edremit’in Türkleşmesi serüveni kronolojik olarak verilmiş.Ben de Aydın Ayhan Hocamızın hoş görüsüne sığınarak bu notları yerel tarihe ilgi duyan okuyucularla buluşturmak istedim.
Söz Aydın Ayhan’ın :

1041: Selçuklu Hükümdarı Tuğrul Bey’in işareti üzerine Türkmen akıncıları “Batı” ya yöneldi.

1071’ de Malazgirt Zaferi ile Alparslan’ın açtığı Anadolu  kapılarından sayıları bilinmeyecek kadar çok Türkmen grubu Anadolu içlerine akmaya başladı.

1072:Afşın kumandasındaki Türkmen savaşçıları Anadolu’nun batısında denize ulaştılar.Mysia’yı yağmaladılar.

1080:Bizans imparatoru 8. Nikeforus’a yardım için “ Batı ucuna” gelen,Byzans topraklarına giren Kutalmışoğlu Süleyman Bey  kyzikos ve Aydıncık’ı kendilerine üs edindiler.

1081:Süleyman Şah doğuda iç savaşlarla uğraşırken bir Bizans ordusu Kyzikos ve çevresindeki Türkleri buradan çıkardı.

1085:Anadolu’da güçlü Türkmen beyleri arasında kanlı savaşlar sürerken Süleyman Şah’ın beylerinden  İlhan Bey Kyzikos,Edincik,Apollania ve Poimanenon’u zaptetti.Süleyman Şah’ın veziri İlhan Bey’in kardeşi  Ebu Kasım Kyzikos’tan bir kaç parça gemi ile Sakız (Lemnos) adasına akın ettiler.Türkler tarihte ilk kez denize açıldı.Türkmen savaşçıları ilk kez deniz savaşçılığını denediler.Yeni imparator Alleksios 1. Komnenos Süleyman Şah’tan korkarak Normanlardan yardım istedi.

1086:Suriye hükümdarı Emir Tutuş ve Diyarbekir emiri Emir Artuk Süleyman Şah’ı Halep (Aleppo) önünde yenince Süleyman Şah İntihar etti

1090:Kyzikos’ta bulunan Türkmenler Ulubat kalesine saldıran  Bizanslıları göl kıyısında hok ettiler

1092:Bizanslılar intikam için geri geldiler.Kyzikos’u Türkmenlerin elinden geri alarak Apollania’ya (Ulubat Kalesi) saldırdılar.Bunun üzerine Mysia’ya gelen  Kılıçarslan (1092-1107) önce İznik’te kendisine başkaldırmış olan Ebu Kasım’ın oğlu İlgazi Bey’i yendi.Çanakkale’ye kadar tüm sahilleri zaptetti.Gemilerle Adalara ve Midilli’ye (Lesbos) sefer yaptı.Yine aynı yılın sonbaharında Oğuz’ların Çavuldur boyundan  olan İzmir Beyi Emir Çaka Edremit’ten Abydos’a kadar her yeri zaptetti.Kılıçarslan’ın kızıyla evli olan Emir Çaka buradan gemilerle Byzansı uzun süre sıkıştırdı.Bu arada Kayınpederi Kılıçarslan ile aralarında Abydos ile Çanakkale arasındaki boş arazi üzerinde sürtüşmeler Byzansın entirikalarıyla alevlendi.Kılıçarslan’ kışkırtan Byzans’lılar,damadı Emir Çaka üzerine saldırttılar,çarpışmalarda Çaka Bey öldürüldü.

1099:İlk Haçlı Seferi. Kılıçarslan Anadolu’ya geçen 100.000kişilik Haçlı grubunu yok etti.Fakat arkadan gelen çoğu profesyonel 600.000 kişilik grupla başedemedi.Haçlılar Marmara kıyılarındaki kentlerde konaklayarak İzmir’e kadar ilerlediler.Mysia’da tek bir Türk’ün bile kalmadığı büyüklükte korkunç bir kıyım yaptılar

1109: Mysia’daki bütün kentler Byzianslıların elindedir.Yurt edinmek bu bölgeye gelen Türkleri vahşice katlettiler.Bunu duyan Türkmenler  intikam yemini ettiler.

1113:Ege sahillerindeki Türk emirleri Edremit üzerinden Bytinia’ya kadar akınlar yaparak intikam aldılar.Byzianslılar bölgeyi boşalttılar.

1175:Eskişehir Ovası’nda toplanan 100.000 kadar Türkmen Anadolu’nun batı uçlarına dağıldılar.Denizli,Bergama,Edremit yakınlarında görülen Türkler Byzians’ı ürkütüyordu.

1182:Yeni bir seferle gelen Haçlı orduları Mysia’yı tamamen Türkmenlerden boşalttı.Katliam acımasızdı.Amaç bölgeyi nihai olarak Türklere kapatmaktı.Bu amaçla Chliara (Kırkağaç),Pergamon (Bergama),Adramyttion (Edremit) kaleleri onarıldı ve tahkim edildi.
Özellikle Edremit ve havalisi sürekli Türkmenlerin hücumuna uğruyordu.Türkmenler artık sahillerden atılamıyordu.

1206: Edremit körfezi ve Mysia’nın diğer bölgelerine Türkmen akınları arttı .

1231:Tüm Mysia ve Edremit Körfezi Türkmenlerin eline geçti.

1290’lı yıllar: Danişmend Gazi soyundan gelen Karesi Bey oğlu Kalem Bey ile birlikte büyük bir Türkmen topluluğunun başında batıya geldi.Germiyanoğlu Yakup Bey’in yardımla Mysia’yı ele geçirdi.
Karesi eli,İlhanlılar’a tabi bir beylik olarak Anadolu’nun en batısında kuruldu.Bu toprakların ozamanlardaki ismi “Agira”dır.
Önü denizlerle kapanan Karesi’nin Türkmen savaşçıları çok geçmeden gemiler edinerek Ege ve Akdeniz’de korsan denizciliğe başladılar.

1301:Bergama Bizanslıların elinden alındı.

1306:Pirlernin Dobruca’da “Hakka Yürümesi”üzerine Sarı Saltuklu Türkmenlerinin bir kısmı Ece Yakup kumandasında Byzians  arazisini aşarak Trakya üzerinden Lampsakos (Lapseki) de karaya çıktılar.Bu zTğrkmen grubunu hoşça karşılayan Karasi Bey onlara Kazdağlarını yurt tutmaları için verdi.
Karesi Beyliği’nin sonhükümdarı Demirhan Bey Bergama Kalesinde kuşatılıp Osmanoğlu Sultan Orhan’a teslim olmasıyla Bergama ve Balıkesir yöresi Karesi Eli toprakları Osmanlı Devleti’ne katıldılar.Fakat Karesi Beyliği daha 1345 yılına kadar Karasi Oğlu Süleyman Bey tarafından Edremit Kazdağları-Çanakkale arasında sürdürüldü.Bölge ancak 1. Sultan Murad Hüdavendigar zamanında tam olarak Osmanlı hakimiyetine girdi.
Karesi Beyliği’nin kurulduğu yıllarda Selçuklu sultanları Moğol-İlhanlılar’ın vesayeti altında birer kukla vali gibi bulunduklarından Karesi Beyliği ile Edremit yöresi de İlhanlı hükümranlığı sınırları içinde bulunuyordu.
Edremit ve havalisinin Karesi Beyliği’nin ilk dönemlerinde İlhanlılara tabi olduğunu söyleyebiliriz.Bu bağlılık İlhanlılar’ın Anadolu’daki güçlerin ortadan kalkıp Karesi Beyliği’nintam bağımsız olduğu yıllara kadar sürmüştür.