-Suat ağabey sosyal medyada hararetle savunuyorsun ama Ayvalık’ta TOKİ konusunda size yapılan açıklamalar eksik… Kazın ayağı öyle değil.

-Nasıl peki?

-Ben de TOKİ’nin programına girdim. 3+1 ev aldım. 40 bin lira peşinat yatırdım. Aylık da

2 bin 100 lira taksit ödemeye başladım. Fakat TOKİ programlarında satın alınan konut fiyatlarıyla, aylık ödeme taksitleri sabit değil.

-Deme ya…

-Vallahi öyle ağabey… TOKİ, yılda bir kez bazen de 6 ayda bir, taksitlerde ve ev bedelinde ‘enflasyon düzenlemesi’ yapıyor. Mesela son yapılan düzenlemede 278 bin lira olan evimin bedeli 392 bin liraya, aylık 2 bin 100 lira olan taksitlerim ise bir anda 3 bin 400 liraya fırladı.

-Eeee sana en baştan bu taksitlerin sabit olmadığı söylenmedi mi?

-Sözleşme maddelerinde yazıyor. Hani her kredi çektiğinde eline tutuşturulan sayfalar dolusu sözleşmelerde minik harflerle yazan kısımlar var ya, orada yazılı ama okuyabilmek mümkün değil ki. Kurada bana ev çıktıktan sonra bankada kredi işlemini yapan memurun gösterdiği alanlara bir sürü imza atarken, o sözleşmeyi okuyabilmek mümkün olmadı. Zaten hiç kimse de okumuyor, okuyamıyor o minik yazılarla sözleşmede var olan maddeleri. Ama o maddelerin hepsi de bağlayıcı oluyor. Mahkemelik bir durum ortaya çıktığında o sözleşmeye attığın imza direkt seni mahkûm edebiliyor.

–Senin aylık gelirin ne kadar?

-Ben aylık 6 bin lira maaşla çalışıyorum. TOKİ’nin şartı da aylık 10 bin liranın altında gelire sahip olmak. Bu yüzden de 2 bin 100 lira taksit öderken herhangi bir zorluk çekmemiştim. Nihayetinde eşim ve bebeğimle kıt kanaat geçinebiliyorduk. Ama sende çok iyi biliyorsun ki; özellikle son bir yıldır ülkemizde ne kadar mal ve hizmet varsa hepsine ortalama yüzde 147 ile yüzde 243 arasında zam yapıldı. Bir yıl önce bir markete gittiğimde 500 liraya poşetler dolusu gıda ve temizlik malzemesi satın alabilirken, şimdi aynı paraya bir yıl önce aldıklarımızın çeyreğini bile güçlükle alabiliyoruz. Tabi ülkemiz genelinde enflasyon arttıkça, bizim maaş sabit kaldı. Şu anda 6 bin lira maaşla geçinemez hale geldik. Yetmedi bir de, ‘Kira öder gibi kendi evimin sahibi olabilmek’ düşüncesiyle girdiğim TOKİ sistemine de ‘Enflasyon bazında ayarlama’ yapıldı. Düşünsene ağabey; 6 bin TL maaşla içinde bulunduğumuz ekonomik konjonktürde ben bu işin içinden nasıl çıkabilirim?

–Peki, TOKİ adına bankadan çektiğin kredi taksitlerini düzenli ödeyebiliyor musun?

-Yok, Suat ağabey ödeyemez oldum. Kredi aldığım bankada hemen aylık yüzde 17 temerrüt faizlerini ve üzerine de ne olduğunu anlayamadığım 550 lira ekleyerek gecikme sürecini başlattılar. Yani şu anda temerrüt faizi olarak yıllık; yüzde 204 ve 6 bin 600 lira da ek faiz işletiliyor. Ben şu anda 5 aydır evimin taksidini ödeyememiş durumdaydım. Hesaba vurduğunda, en baştan ödediğim 40 bin lira ile bugüne kadar ödediğim 2 bin 100 lira taksitler temerrüt faizine gitmiş durumda ve ne yapacağımı bilmiyorum.

-TOKİ’ye evi geri versen en azından borcun daha da artmasa, böyle bir seçeneğin var mı?

-Banka zaten kredi verdiği anda eve ipotek koymuş oluyor. Normalde ben satın aldığım evi 10 yıl satamam ama temerrüt faizleri işlemeye başlayınca, sanırım bu işin şebekesi olan bir iki kişi geldi ve beni bu dertten kurtarabilmek için evimi satın almak istediklerini söylediler. Şu anda çaresizim ve evimi bu karanlık adamlara satmak zorunda kalacağımı düşünüyorum.

-Hani evi 10 yıl satamıyordun?

-Banka kredi taksitlerini ödeyemeyip, temerrüt faizleri başlayınca, TOKİ satış konusunda esneyebiliyor. İçinde bulunduğum koşullarda evimi satabilirim. Mesela karşı komşumda benim durumuma düşünce evini, bana teklifte bulunan o adamlara sattı. Yanılmıyorsam 400 bin liraya satarak borçlarını ancak ödeyebildi. İki gün önce karşı daireye yeni sahipleri yerleşti. Eşimle ‘Hoş geldin’ ziyaretine gittik. Sohbet sırasında evi kaç liraya satın aldıklarını sordum. 1 milyon 200 bin liraya almışlar. Düşünebiliyor musun; bizim borcunu ödeyemediği için çaresiz 400 bin liraya evini satan arkadaşımızdan alınan ev, bu şebeke tarafından

1 milyon 200 bin liraya yeni sahiplerine satıldı. Tabi TOKİ’nin bu durumdan haberdar olup olmadığı konusunda hiçbir fikrim yok. Ama buna da şahit olduk. Korkarım aynı akıbet benim evimi de bekliyor.

***

Ayvalık’ın Yenimahalle mevkiinde yıllar önce çekilen kuraların ardından binalar yükselmeye başladığında ilçe genelinde ev kiraları ve konut fiyatlarında uzun yıllar ciddi bir durağanlık yaşanmıştı.

Günümüzde ise çoğunluğu yabancı sermaye ile ortaklaşa çalışan firmaların eline geçmiş durumdaki Ayvalık’taki inşaat sektörü, konut fiyatlarını ve ev kiralarını uçurmuş durumda.

Hal böyle olunca da, dar gelirli insanların artık Ayvalık’ta yaşamaya hakkı yokmuşçasına bir durum ortaya çıkmış durumda.

İşin daha da kötüsü bir kentin tarihi ve kültürel değerleriyle, geleneklerini yüzyıllardır o yörede yaşayan yerli halk üzerinde taşır.

Ayvalık; mutfağıyla, tarihiyle, kültürüyle, doğa güzellikleriyle harmanladığı dokusuyla ‘Popüler Turizme” değil, “Kültürel Turizme” taliptir.

Ama kültürel turizmi; tıpkı Küçükköy’de balkan kültürünün tatilcilere sunulduğu gibi Ayvalık’ta da pazarlanabilmesi için bu kültürü yaşatan yerli halka ihtiyaç vardır.

Ancak sadece ilçedeki konut ve kira bedellerinin astronomik seviyelere tırmanması sonucunda, ne yazık ki Ayvalık’ın yerlisi de; Gömeç, Burhaniye, Edremit, Havran ve daha uzak kent ve ilçelere göç etmek zorunda bırakılmış durumda.

Ayvalık’ta inşaat sektörü piyasasını eline geçiren bu dev tekelin acımasızlığının karşısında TOKİ’yi hem yerli halk hem de dar gelirli insanlarımız için bir umut olarak görüyorum.

Ama TOKİ’nin 300-500 konutla bahsettiğim anlamda bir ümidi beraberinde getirebilmesi elbette mümkün değildir.

O yüzdende; tıpkı yıllar öncesindeki Yenimahalle örneğinde olduğu gibi en az 3-4 bin konutla hayata geçmesi halinde bu umudu yeşertebileceğine inandığım içinde özellikle Ayvalık’ta TOKİ binalarının yükselmesinin savunucularındanım.

Tabi bu savunularımı Medya Ayvalık Yayın Grubu’nun sosyal medyalarından da yüksek sesle haykırdığım için daha önce TOKİ’den ev satın alan yakın bir dostumun oğlu beni telefonla aradı ve aramızda aynen ve harfi harfiyen bu görüşme oldu.

***

Ayvalık’a 500 konutla gelecek TOKİ’den konut almak isteyen herkese bu telefon görüşmesinin kulaklarına küpe olmasını diliyorum…

Esen kalın…