Balıkesir’in Ayvalık ilçesinde, yaşama geçirildiği 17 Nisan 1940 tarihinden bugüne kadar Türkiye'nin en önemli eğitim ve aydınlanma modeli olarak bilinen Köy Enstitüleri, kuruluşunun 81’inci yılında Ayvalık Belediyesi’nin ev sahipliğinde 19-20-21 nisan tarihlerinde Vural Sineması Nejat Uygur Sahnesi’nde tekrar eğitim, bilim ve sanat başlıkları ile gündeme taşınıyor.

Ayvalık Belediye Başkanı Mesut Ergin, çağımız eğitim modellerinin sürekli tartışma konusu olduğu ve değişikliğe uğradığı bu günlerde Köy Enstitülerinin çok kısa sayılabilecek yaşam pratiğinin halâ özlenen bir eğitim modeli olarak tartışılmakta olduğunu söyledi.

ÜÇ GÜN SÜRECEK

Bu tartışmalara katkı sağlamak ve Türkiye'nin ihtiyaç duyduğu eğitim modelinin ne olması gerektiğini yeni kuşaklara anlatmak, hatırlatmak ve tanıtmak amacıyla Ayvalık Belediyesi ev sahipliğinde Köy Enstitüleri Fikir ve Kültür Günleri’nin Ayvalık'ta 19-20-21 Nisan tarihlerinde hayata geçirileceğini belirten Belediye Başkanı Mesut Ergin, “Atölye Kültür Sanat ile son yıllarda nitelikli kültür projelerine verdiği değer ve yaptığı yatırımlarla öne çıkan Etkinlikler online ve sınırlı sayıda seyirci ile gerçekleşecek. İlk olarak 18 Nisan'da İsmail Hakkı Tonguç Belgeliği Vakfı'nın sosyal medya hesaplarından online yayınlanacak açık oturum ile başlayacak olan etkinlik dizisi, 19 Nisan'da yönetmenliğini Ali Adnan Özgür'ün yaptığı ve Köy Enstitülerinin serüvenini anlatan "Toprağın Çocukları" adlı film gösterimi ile devam edecek. 20 Nisan'da ise Türkiye'nin en özel seslerinden Yasemin Göksu'nun, içeriğinde belgesel tadında öğelerin olduğu ve tiyatro oyuncusu Şebnem Köstem ile beraber bu güne özel hazırladığı "Yarım Kalan Düş" adlı anlatımlı konser Ayvalıklılarla buluşacak. 21 Nisan tarihinde ise Yeni Kuşak Köy Enstitüleri Derneği Genel Başkanı Prof. Dr. Kemal Kocabaş Ayvalık Belediye Başkanı Mesut Ergin panele katılacak” dedi.

SINIRLI SAYIDA İZLEYİCİ ALINACAK

Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği Genel Başkanı Prof. Dr. Kemal Kocabaş ile yapacağı söyleşiyle etkinliğin finalini yapacaklarını hatırlatan Başkan Ergin, 19-20-21 Nisan'da ki etkinliklerin. Ayvalık Belediyesi sosyal medya hesaplarından ve Vural Sineması Nejat Uygur Sahnesi'nde pandemi kurallarına uygun bir şekilde sınırlı sayıda izleyici kabul edilerek yapılacağını hatırlattı.

Projenin Koordinatörü Hasan Aldemir, Köy Enstitüleri Fikir ve Kültür Günleri’nin, Türkiye'de bu içerik ve konseptle yapılmış ilk etkinlik dizisi olma özelliği taşıdığını söyledi. Aldemir, “Her yıl sembol bir isme ithaf edilecek. Her yıl Köy Enstitüleri’nin yetiştirdiği sembol bir ismi bu vesileyle anıyoruz ve gerçekleştirilecek etkinlikleri o ismin anısına ithaf ediyoruz” dedi.

TALİP APAYDIN ANISINA

Fikir ve Kültür Günlerinin bu yıl Köy Enstitülerinin yetiştirdiği en önemli isimlerden olan toplumcu yazar ve köy edebiyatının güçlü kalemi Talip Apaydın anısına gerçekleştirileceğine değinen Hasan Aldemir, Apaydın’ın, Köy Enstitüleri’nin Cumhuriyet tarihinde çok önemli isimleri ülkeye kazandırdığını ifade etti. Aldemir, "İçinden geçtiğimiz bu zor günlerde geçmiş ile gelecek arasına köprü kurarak tarihimizde yetişmiş çok önemli insan hazinelerini, fikir ve kültür insanlarını unutturmamak, yeni nesillere tanıtmak amacındayız. Bu vesile ile bu olanağı sağlayan Ayvalık Belediyesi başkan ve yöneticilerine, etkinliklere emek veren ilgili tüm kurum temsilcilerine ve sanat insanlarına çok teşekkür ediyorum" dedi.

TALİP APAYDIN KİMDİR?

1926 yılında Ankara Polatlı'da doğan Talip Apaydın İlkokuldan sonra Çifteler Köy Enstitüsü'ne ardından Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü'ne kaydoldu. Daha sonra Gazi Eğitim Enstitüsü Müzik Bölümü'nü bitirdi. Yüksek Köy Enstitüsünden arkadaşı Halise Sarıkaya ile evlendi. 1979 yılından emekliliğine kadar Turhal ve Amasya'da öğretmen olarak görev yaptı. Edebiyata şiirle başlayan Apaydın daha sonra öykü ve romana yöneldi. İlk şiirleri ve öyküleri Köy Enstitüsü Dergisi'nde yayımlandı. Ayrıca Fikirler, Yeditepe, Beraber, Yeni Ufuklar, Varlık, İmece ve Türk Dili dergilerinde de yazıları şiirleri yayımlandı. Köy Edebiyatı akımının temsilcileri arasında yer aldı. İlk romanı Sarı Traktör ile tarımda makineleşme konusuna bir umut olarak yaklaştı. Yarbükü'nde ise köylüler arasında toprak ve su paylaşımı ile ilgili çekişmelerin olduğu zorlu yaşam koşullarını anlattı. Öykü ve romanlarında doğa betimlemeleri ve insan ilişkilerini tüm doğallığı ile yansıttı. Anı, oyun, çocuk edebiyatı türlerinde de eserler verdi. Türk edebiyatında önemli bir yeri olan Talip Apaydın 28 Eylül 2014 yılında aramızdan ayrıldı.

(Suat Salgın)