Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu (TGK) Genel Başkanı Nuri Kolaylı, TBMM Adalet Komisyonu’ndan
geçen “Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”nin, yerel
gazeteleri ekonomik olarak kapanmanın eşiğine getirecek maddeler içerdiğini söyledi.
Kanun teklifinin TBMM Genel Kurulu’nda da aynı şekliyle kabul edilmesi halinde Anadolu’da yayın
yapan gazetelerin ekonomik olarak çıkmaza gireceğine dikkat çeken Kolaylı, Türkiye Gazeteciler
Konfederasyonu’nun değişiklik taleplerinin dikkate alınmasını, yerel gazetelerin feda edilmemesini
istedi.
Adalet ve Kalkınma Partisi ile Milliyetçi Hareket Partisi tarafından 26 Mayıs’ta TBMM’ye sunulan 40
maddelik “Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, Abdullah
Güler Başkanlığında toplanan TBMM Adalet Komisyonu’nda, bazı maddelerde değişiklik yapılarak
kabul edildi.
Adalet Komisyonu toplantısına TGK Genel Başkanı Nuri Kolaylı’nın yanı sıra Basın İlan Kurumu
Anadolu Gazete Sahipleri Temsilcisi Mustafa Arslan ve TGK Genel Koordinatörü Sinan Tunç da katıldı.
Adalet Komisyonu’ndaki görüşmeleri değerlendiren Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu Genel
Başkanı Nuri Kolaylı, Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ni
görüşen TBMM Adalet Komisyonu’nun, bazı maddelerde düzenleme yapsa da, Türkiye Gazeteciler
Konfederasyonu’nun değişiklik taleplerinin önemli bir kısmının göz ardı ettiğini söyledi.
Adalet Komisyonu’ndan geçen kanun teklifinin TBMM Genel Kurulu’nda da aynı şekliyle kabul
edilmesi halinde Anadolu’da yayın yapan gazetelerin kapanma noktasına geleceğine vurgulayan
Kolaylı, yerel gazetelerin feda edilmemesini istedi.
Kolaylı, Türkiye genelinde örgütlü 9 gazeteciler federasyonu ile bu federasyonlara üye ve temsil
yetkisi veren toplam 86 gazeteciler cemiyeti ile basın meslek örgütünün üye olduğu Türkiye
Gazeteciler Konfederasyonu’nca hazırlanan raporun birçok maddesinin, Adalet Komisyonu’nca
dikkate alınmamasının üzücü olduğunu söyledi. Nuri Kolaylı,“Yoğun çabalarımız bir ölçüde yararlı
olsa da, istediğimiz sonuçlara henüz tam anlamıyla ulaşamadık. Şimdi gözümüz TBMM Genel
Kurulu’nda. Umuyoruz TBMM Genel Kurulu önerilerimizi dikkate alır ve yerel gazeteler
kapanmanın eşiğine gelmez. Yaptığımız görüşmeler, görüşlerimizin dikkate alınacağı yönünde olsa
da, TBMM Genel Kuruluna kadar yerel gazetecilerin rahat uyku uyuyamayacağına dikkat çekmek
istiyorum. Basın İlan Kurumu mevzuatı ile ilgili bölümü, BİK Anadolu Gazete Sahipleri Temsilcisi
Mustafa Arslan’ın katkılarıyla hazırlanan raporda yer alan öneriler, basın özgürlüğü, basın
çalışanlarının özlük hakları ve yerel gazeteler açısından büyük önem taşıyor. Adalet
Komisyonu’ndan geçen Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun
Teklifi, Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu olarak defalarca dile getirdiğimiz sorunlardan
bazılarına çözüm getirse de, beklentilerimizi tam olarak karşılamamaktadır” diye konuştu.
Açıklamasında yasa teklifinin olumlu ve olumsuz yanlarına vurgu yapan TGK Genel Başkanı Nuri
Kolaylı şunları söyledi:
“İnternet Yasası kapsamında beklediğimiz bazı yasal düzenlemelerin kanun teklifinde yer alması,
bu mecrada görev yapan meslektaşlarımızın gazeteci sayılacak olması sevindiricidir. Ancak,
meslektaşlarımızı zor durumda bırakma ihtimali olan; “Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” başlıklı
yeni bir suç oluşturulması, bizleri endişelendirmektedir. Yoruma açık olan bu düzenleme, somut
olmayan gerekçelerle gazetecilerin cezalandırılmalarının yolunu açabilecektir. Bu konuda Adalet
Komisyonu üyelerini detaylı olarak bilgilendirdik. Meslektaşlarımızın haber kaynağını açıklamak
zorunda kalmamalarına yönelik değişiklik yapılması sevindiricidir. Ancak, 29. maddenin üzerinde
daha detaylı çalışılması gerektiğini düşünüyoruz. Basının sansürlenerek değil, özgürleşerek topluma
ve demokrasiye katkı sağlayabileceğini tekrar hatırlatmak istiyorum.”
Kolaylı, diğer maddelere ilişkin çekince ve önerilerini şöyle sıraladı:
“Öncelikle, basın sektöründe fikir işçisi olarak çalışan meslektaşlarımızın yıpranma hakkından
yararlanabilmesi için, Basın Kartı şartının kaldırılarak 5953 sayılı yasaya tabi olmalarının yeterli
sayılmasını öneriyoruz. 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki
Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun’un ilgili maddesi, “Bu Kanunun şümulüne giren fikir ve
sanat işlerinde ücret karşılığı çalışanlara gazeteci denir” diyor. Bu tarif kapsamında görev yapan
meslektaşlarımızın yıpranma hakkından yararlanmasını, meslektaşlarımız adına talep ediyoruz.
Yine teklifin 14. Maddesine göre Basın Kartları Komisyonu’nun 9 üyesinden 5’i İletişim
Başkanlığınca atanmaktadır. Komisyonun geniş katılımlı olarak meslek örgütlerinin temsilcilerinden
oluşmasını öneriyoruz.
Teklifin 16. Maddesine göre Basın Kartı’nın Basın Ahlak Esaslarına göre iptal edilip, 5 yıl süreyle
verilmemesi kesinlikle kabul edilemez bir düzenlemedir. Madde tümüyle kaldırılmalıdır.
Yine kanun teklifinde yer alan 25. maddedeki “gazete veya internet haber sitesi” bölümünün,
“gazete ve internet haber sitesi” olarak değiştirilmesini öneriyoruz. Ayrıca, “Toplam muhammen
bedeli beş yüz bin Türk Lirasının altında” ibaresinin, “Toplam muhammen bedeli elli bin Türk
Lirasının altında" şeklinde değiştirilmesi, daha hakkaniyetli olacaktır.27. maddedeki talebimiz ise,
“gazetelerin en az ikisinde ve internet haber sitesinde” olarak düzenlenmesidir. ”
Adalet Komisyonu’ndan geçen Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki
Kanun Teklifi’ne ilişkin bilgi veren Basın İlan Kurumu Anadolu Gazete Sahipleri Temsilcisi Mustafa
Arslan da, görüşlerini şöyle açıkladı;
“İnternet alanının ‘bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler!’ yaklaşımından uzaklaşılarak düzenlenip
denetlenmesi ve desteklenmesi önemli bir gelişmedir. Radyo ve televizyonların da
desteklenmesine dönük adım atılmasını da beklemekteyiz. Ne var ki internet alanına destek
verirken, yazılı basını dolayısı ile kamu menfaati olan koskoca bir alanı yok edecek bir süreçle karşı
karşıya bulunmaktayız.
Tarımsal destekler, sanayi tesisleri ile istihdamı artırıcı teşvikler ne için yapılıyorsa çok daha fazlası
yazılı basınımız özellikle Anadolu Basını için söz konusu olmalıdır. Zira en kayıtlı sektör olarak,
alınan resmi ilan gelirlerinin daha fazlası kamuya geri döndürülmekte, haberleşme Anayasal görevi
ile birlikte, katma değer üretilmekte, istihdam oluşturulmaktadır.
Özellikle 25, 27ve 28. Maddelerde gerekçeleri ile arz ettiğimiz değişikliklerin yapılmaması gazete
kapanmalarına yol açacaktır. Bu durumdan en çok demokrasimiz zarar görecek. Yerel siyaset ve
sivil toplum önemli bir çözüm ortağını kaybedecektir. İnanıyoruz ki Genel Kurul’da gerekli
müdahaleler yapılacak ve sektörümüz, siyaset, sivil toplum, iş dünyası ve nihayet tüm toplum
kesimleri kayıp yaşamayacaktır.”
Yasa teklifinin ilk imza sahibi olan Milletvekilleri Fethi Yıldız ve Ahmet Özdemir’in de katıldığı Abdullah
Güler Başkanlığındaki TBMM Adalet Komisyonu, yapılan değişikliklerin ardından teklifi TBMM’ye
sunacak. TBMM Adalet Komisyonu şu milletvekillerinden oluşuyor;
“Ramazan Can, Gülay Samancı, Belgin Uygur, Muhammed Fatih Toprak, Emine Yavuz Gözgeç,
Oğuzhan Kaya, Sabri Öztürk, Abdulkadir Özel, Mahmut Atilla, Bülent Tüfenkci, Orhan Kırcalı, Mustafa
Arslan, Rafet Zeybek, Süleyman Bülbül, Tufan Köse, Turan Aydoğan, Zeynel Emre, Alpay Antmen,
Abdullah Koç, Mehmet Rüştü Tiryaki, Züleyha Gülüm, Hayati Arkaz, Halil Öztürk, Ayhan Erel ve Hasan
Subaşı.”
