Nilüfer Belediyesi ve Tarih Vakfı’nın birlikte düzenlediği Tarih Buluşmaları’nda “100. yılında 1921 Anayasası” ele alındı. Prof. Dr. Sibel İnceoğlu ile Murat Sevinç, çevrim içi buluşmada 1921 Anayasası’nın farklılıklarını ve hazırlandığı dönemi değerlendirdi.
Nilüfer Belediyesi Kütüphane Müdürlüğü’nün Tarih Vakfı iş birliğiyle düzenlediği ve spordan popüler kültüre, sosyal dönüşümden siyasi gelişmelere pek çok konunun ele alınarak geçmişin perdesinin aralandığı Tarih Buluşmaları’nda bu defa “100. yılında 1921 Anayasası” konuşuldu.
Çevrim içi düzenlenen etkinliğin konukları, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Sibel İnceoğlu ile yazar ve bir süre Anayasa Kürsüsü asistanlığını yapan ancak daha sonra 2017 yılında KHK ile kamu görevinden atılan Murat Sevinç oldu.
Büyük ilgi gören çevrim içi etkinlikte 1921’de Kurtuluş Savaşı sürerken Türkiye Büyük Millet Meclisi’nce kabul edilen Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk anayasası ele alındı. 1921 Anayasa’nın özellikleri, içeriği ve farklılığı üzerine konuşmacılar değerlendirmelerde bulundu. 1921 Anayasası’nın maddelerinin ele alındığı Tarih Buluşmları’nda, tarihteki yerine de vurgu yapıldı.
1921 Anayasası’nı ‘Hukuk tarihindeki en farklı anayasa’ olarak değerlendiren Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Sibel İnceoğlu bunun nedenlerini şöyle ifade etti: “Bunun çok çeşitli sebepleri var. Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi ile kıyaslanınca farklı. Hazırlanışı açısından demokratik. Esnek ve çerçeve bir anayasadır, az maddeden oluşur. İlk kez milli egemenlik ilkesi vurgulanıyor. Egemenliğin millete ait olduğu belirtilmiş ve erkler birliği benimsenmiştir. Ayrıca çok güçlü bir yerel yönetime yer verilmiştir. Dolayısıyla 1921 Anayasası’nın tarhimizde en farklı anayasa olduğunu söyleyebiliriz”
Demokrasiye yol alışın 1921 Anayasası ile başlamadığını ifade eden Prof. İnceoğlu, ancak egemenliğin millete ait olduğu ifadesinin bu anayasada alenileştiğine dikkat çekti. 21 Anayasası’nın, meclisi yücelttiğini belirten İnceoğlu, “Dolayısıyla doğrudan bir halk yönetiminden söz edemeyiz. Anayasa hukuku doktrinlerinde bunun ne almada geldiği konusunda herkes hemfikir” dedi.
Murat Sevinç de 1921 Anayasası’nın hazırlandığı döneme değinerek, “O dönem çok canlı renkli bir dönem. Her şey arka arkaya gelişiyor ve anayasa tarihinde çok özgün 23 maddeden oluşan kısacık bir anayasa hazırlanıyor” dedi.
1921 Anayasısı’nın hazırlandığı dönemde Mustafa Kemal’in lider olmasını istemeyen muhalif bir kesimin olduğuna da dikkat çeken Sevinç, “Bu dönemde bolşevizme sempati duyanlar var. Mustafa Kemal’in yapacaklarından tedirgin olanlar var. Yani o dönem meclis de bir örnek değil. Bu nedenle 21 Anayasası son derece karmaşık şartlarda yapılmıştır” diye konuştu.
