Rumeli ve Balkanlarda 1800-1912 arasında 5.5 milyon Türk ve Müslüman tarihin en büyük ve yazılmamış soykırımına maruz kalmıştır. Rumeli’de kalan Türk ve Müslümanlar çok az bir nüfusa düşmüş büyük çoğunluk Türkiye’ye iç göç ile gelip hayatlarına devam ettirmişlerdir. 2020 itibari ile Türkiye’de yaklaşık 32 milyon Rumeli-Balkan göçmeni yaşamaktadır ve bunların yaklaşık 5 ila 8 milyonu ise Boşnaklardır. Türkiye, 5 ila 8 milyon arasında Boşnak kökenli Türk vatandaşı ile dünyada en fazla Boşnak’ın yaşadığı ülkedir.
Türkiye’de yaşayan Boşnaklar büyük yıkıma uğrayan ve anavatan gördükleri Türkiye’yi Atatürk önderliğinde kalkındırmak için beraberce çalışıp hayatın her alanında başarılı olmuşlardır. Türkiye’de yaşayan Boşnaklar artık Bosnalı, Sancaklı, Makedonyalı veya Yugoslavyalı değil Osmanlı İmparatorluğunun bakiyesi olan Türkiye Cumhuriyetinin asli unsurudur. Başta İmparatorluklara başkentlik yapmış İstanbul olmak üzere Türkiye’nin her yerinde Boşnaklar toplumun önde gelen başarılı saygın vatandaşlarıdır.
Rumeli’de kalan Boşnak kardeşlerimizin Türkiye 2. vatanıdır ve Balkanlarda bağımsız olarak var olmalarının mutlak sigortasıdır. Türkiye’de yaşayan ve artık “Ayrı bir kültür ve tür” diyebileceğimiz Boşnaklar ile Rumeli’de kalan Boşnakların bağları istediğimiz seviyede değildir. Dünyanın farklı ülkelerinde çok başarılı olmuş Boşnaklar vardır fakat Türkiye kadar yoğun, etkili ve topluma entegre oldukları başka bir ülke yoktur.
Türkiye ve Rumeli’de kalan Boşnakların abi-kardeş, üst-ast gibi değil ortak partnerlik ve işbirliği zemininde yeni ve ortak bir hikaye yazması gerekmektedir. Kapitalizm sonrası bolluk dünyasında; kültür, sanat, sağlık, bilim ve teknoloji alanında işbirliği Türkiye açısından Avrupa’ya bir çıkış kapısı, Rumeli’deki Boşnaklar için de bağımsız ve tehdit altında olmadan bulundukları yerlerde yaşamalarının garantisi olacaktır.
Bu işbirliğinin temeli mikromilliyetçilik ve marjinalizasyona neden olmaması için Rumelilik çatısı altında olmalıdır. Rumeli ve Balkanlardan gelen Arnavut ve Boşnaklar Osmanlı imparatorluk bürokrasisinde her zaman yoğun olarak yer almışlar ve imparatorluğun Rumeli’de yüzlerce yıl kalıcı olmasını sağlamışlardır. Rumeli, Osmanlı İmparatorluğunda Avrupa-i Osmanidir ve bugünde Türkiye ve Balkanlar’da kapsayıcı bir kimliktir.
(Doğan Prepol Poroviç)
Yorumlar
Kalan Karakter: