Burtom Özlüce Tıp Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe Tarım, çocuklarda kabızlık rahatsızlığıyla ilgili bilgi verdi. Tarım, kabızlığın önlenmesi için lifli gıdaların tercih edilmesi gerektiğini söyledi.
Uzm. Dr. Ayşe Tarım, çocuklarda kabızlık rahatsızlığıyla ilgili bilgiler verdi. Kabızlığın çocuklarda sık görülen bir sıkıntı olduğunu ifade eden Tarım, “Sindirim ağızdan başlayarak yemek borusu ince bağırsak kalın bağırsaklar rektum ve en son makatla sonlanan bir boru sistemidir. Ağıza alınan bir şeyin çiğneyerek yuttuğumuzda yemek borumuzda denizde oluşan dalgaya benzer bir sindirim dalgası oluşuyor. Bu sindirim dalgası yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak, rektum ve makat olmak üzere sonlandır. İşte bu sonlanmada oluşmuş olan dışkı bu sindirim dalgası ile birlikte dışarı atılır. Eğer bu dalgada bir sorun olursa, gecikme olursa, hele ki çocuklarda istemli olarak bu dalgayı tutma olursa, sindirim dalgası kendisini 24 saat kadar erteliyor. Bu erteleme döneminde dışkının içinde birikmiş olan sıvı emilmeye devam edeceği için dışkı kuru, katı, kalın hale gelmektedir. Bu da çocuğun tuvaletini yapması zorlaştırmaktadır” dedi.
Haftada 3 dışkılama olmuyorsa bunun kabızlık olduğunu anlatan Tarım, “Çocuk dışkıyı yaparken zorlanır, karın ağrısı hisseder, kimi zaman makatta kanamalar da görülebilmektedir. Çocukların kabız olmasının başlıca nedenleri beslenmedir. Çocukların diyetlerinde liften fakir gıdalar oluyorsa, makarna, pilav, patates gibi liflerden zengin olmayan gıdaları tercih ediliyorsa bu problem karşılarına çıkmaktadır. Rutin hayat değişiklerinde de kabızlık görülebiliyor. Seyahate gittiğimizde veya yeni bir okula başlama döneminde stresin ortaya çıkmasıyla da sindirim sistemi hemen etkilenerek dışkılamada gecikmeler görülebilir” diye konuştu.
“Bazı çocuklar dışkıyı tutar”
Bazı çocukların dışkıyı tuttuklarının altını çizen Tarım, “Çünkü oyun oynamak, televizyon izlemek, onlar için daha önceliklidir. Ortaya çıkan dışkılama refleksini geriletirler ve tutarlar. Dışkılama refleksi tutulunca bir 24 saat erteleneceği için de çocuk dışkılamayı geciktirmiş olur” dedi
Bazen çocukların tuvalet eğitimine hazır olmadıklarını dile getiren Tarım, “Eğer bunu zorladığımızda aile ile inatlaşmaya girerek kakasını tutmaya başlayabilir. Bazen korkabiliyorlar. O zaman da küçük ödüllendirmelerle çocuğun tuvalete alışmasını sağlayabiliriz” şeklinde konuştu.
Bazı kabızlık türlerin ailesel olabileceğine dikkat çeken Tarım, “Aile hikayesi de sorgulanmalıdır. Hepsi aileye, dışkıyı tutmaya, televizyon izlemekle alakalı olmayabilir. Bazı organik nedenler de olabilir. Bağırsak sorunları karşımıza çıkabilir. Metabolik hastalıklar, hormonal durumlar, tiroid bezinin iyi çalışmadığı durumlarda da kabızlıkla karşılaşabiliriz. Sinir sistemini etkileyen durumlarda da ortaya çıkabilir” diye konuştu.
“2 haftadan uzun sürüyorsa doktora gidilmeli”
Kabızlığın etkilerinden söz eden Tarım, “Kabızlık, karın ağrısı, kanlı dışkılama yapabilir. Büyüme ile ilgili sıkıntılara sebebiyet verebilir. Bazen çok fazla ıkınmaya bağlı olarak makattan bağırsağın bir parçası dışarıya doğru sarkabilir. Ya da şekilsiz dışkı kaçırmayı görüyoruz. Eğer çocuk okul çağındaysa gazla beraber sıvı dışkı kaçırıyorsa, ortaya çıkan rahatsızlık çocuğun okul ve sosyal çevresini de etkilemektedir” ifadelerini kullandı.
Çocuk haftada 3’ten daha az tuvalete gitmiş ve bu 2 haftadan uzun sürmüş ise doktora gidilmesi gerektiğini belirten Tarım, “Fakat kabızlıkla beraber çocukta kusma, karın ağrısı, ateş, karın şişliği, beslenmeyi reddetme, kilo kaybı varsa tabii ki 2 haftayı beklemeden acilen doktora gitmeliyiz. Bazen kabızlık idrar yapmada da kendini gösterebiliyor. Bazen bacaklarda kuvvet kaybı ile birlikte bu rahatsızlık ortaya çıkabilir” dedi.
Kabızlığın önlenmesi için lif içeriği yüksek gıdaların tercih edilmesi gerektiğinin altını çizen Tarım, “Armut, kuru kayısı, siyah erik, brokoli, ıspanak, salatalık, lif içeriği yüksek tahıllar tercih edebilir. Sıvı alımı çok önemlidir. Bazen günde 1 çay bardağı sinameke çayı da faydalı olmaktadır. Tabii ki fiziki aktivitelerd e bağırsakları harekete geçirebilir. Düzenli tuvalet alışkanlığı elde etmek, çocuklara bunları hatırlatmak çok önemlidir” şeklinde konuştu.