Kanser hastalarının kullandığı ilaçlara karşı vücutların kimi zaman geliştirdiği direnç, tedavinin başarısını olumsuz etkileyebiliyor. Bilim insanlarıysa, karaciğer kanserinde kullanılan ilaçlara karşı oluşan direncin azaltılması ve tedavinin etkili olması için laboratuvar ortamında üç boyutlu hücre modeli geliştirecek. Böylece tedavi sırasında vücudun ilaçlara neden direnç gösterdiği araştırılacak.
İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Mühendislik Fakültesi Genetik ve Biyomühendislik Bölüm Başkanı Doç. Dr. Zeynep Fırtına Karagonlar, TÜBİTAK 1001 projesi kapsamında yürüteceği çalışmada, kanser hastaları için tedavilerinde ilaçlara karşı gelişen direncin en aza indirilmesini hedefliyor.
Doç. Dr. Karagonlar, ilaç direncinin kanser tedavisinin etkinliğini önemli ölçüde düşüren nedenler arasında yer aldığını belirterek, "Birçok kanser türünde ileri kanser hastaları için sınırlı tedavi opsiyonu bulunmaktadır. Bu yüzden ana tedaviye direnç gösteren hastalar için yeni tedavilerin tanımlanması büyük önem taşıyor. Özellikle hastaların direnç geliştirdikleri ilaçların etkinliğini arttırıcı yeni hedeflerin tanımlanması için klinik öncesi çalışmalara ihtiyaç var. Bu çalışmada, ilaç direnci gösteren karaciğer kanser hücrelerini, karaciğer dokusunu oluşturan diğer hücre tipleriyle birlikte üç boyutlu olarak yetiştireceğiz. Böylece hasta dokusundaki kanser hücrelerini ve ortamlarını laboratuvarda fizyolojik olarak elde edeceğiz. Üç boyutlu yetiştirdiğimiz kanser hücreleri üzerinde ilaçları deneyeceğiz ve analizler yapacağız" dedi.
3 boyutlu hücrelerle kanser araştırması
Kanser ilaç çalışmalarının büyük çoğunluğunun iki boyutlu yetiştirilen hücrelerle yapıldığını, bunun da klinik çalışmalara aktarılamadığını kaydeden Doç. Dr. Karagonlar, araştırmasını üç boyutlu hücreler üzerinde gerçekleştireceğini söyledi. Doç. Dr. Karagonlar, “Bu projeden elde edilecek sonuçlar, karaciğer kanserinde ilaç direncinde rol oynayan mekanizmalar ile ilgili bilgi verecek. İleriki ilaç çalışmalarında kullanılabilecek üç boyutlu hücre kültürü sisteminin oluşturulmasını sağlayacak" diye konuştu.