Her yıl Kurban Bayramı’nda yüzlerce kaza haberi görürüz, bıçakla yaralanmalar ise
en başta gelir. Kurbanlıkların kasap ya da deneyimli kişilerce kesilmesi oldukça
önemli. Zira kişi, doğru kesim işlemlerini uygulamazsa kendini yaralayabilir. Kimi
zaman küçük ve önemsiz kesiler oluşsa da uzuv kaybına dahi yol açabilecek
durumlarda ne yapmalı, hayvan tepmelerinde ilk yardım nasıl uygulanmalı? Medline
hekimlerinden Dr. Ferit Şeyhzade yanıtladı:
Kanama nedir ve ciddiyetini nasıl anlarız?
Kanama, damar bütünlüğünün bozulması sonucu kanın damar dışına (vücudun içine
veya dışına doğru) doğru akmasıdır. Kanamanın ciddiyeti aşağıdaki durumlara
bağlıdır:
• Kanamanın hızı,
• Vücutta kanın aktığı bölge,
• Kanama miktarı,
• Kişinin fiziksel durumu ve yaşı.
Kanamanın çeşitleri neler?
• Atar damar kanaması (kesik kesik fışkırır)
• Toplar damar kanaması (akar, sızar)
• Kılcal damar kanaması (küçük kabarcıklar).
İlk yardım için öncelikle ne yapmalı?
• Hasta/ yaralı sırt üstü yatırılır,
• Hasta/yaralının durumu değerlendirilir (ABC),
• Tıbbi yardım istenir,
• Yara ya da kanama değerlendirilir,
• Kanayan yer üzerine temiz bir bezle bastırılır,
• Kanama durmazsa ikinci bir bez koyarak basıncı artırılır,
• Gerekirse bandaj ile sararak basınç uygulanır,
• Kanayan bölge yukarı kaldırılır.
Ufak kesilerde nasıl müdahale etmeli?
Ufak kesilerde ilk olarak yarayı su ile yıkayın ve temiz bir bez ile kesinin üzerini en az
10 dakika baskı uygulayın.
Uzuv kayıplarında (parmak vb) acil olarak ne yapılmalı?
Uzuv kopmalarında mümkün oldukça dikkatli ve hızlı olmalısınız, çünkü kazazede
hastaneye gidene kadar uzuv kullanılabilir bir durumda olmalıdır. Öncelikle uzuv
kopmasında ilk yapılması gereken şey, ambulans çağırmaktır. Kazazede hastaneye
uzak bir mesafede ise kopan uzuv, torbaya konmalı ve soğutulmalıdır.
Daha sonra başka bir torbanın içine su ve buz eklenmeli, uzvun içinde bulunduğu
poşet, bu poşetin içine konmalıdır. Kesinlikle uzuv direkt olarak su ve buzla temas
etmemelidir. Uzvun koptuğu bölgedeki kanama hemen durdurulmalıdır. Steril bir
gazlı bez ile üzeri kapatılmalıdır.
Hayvan tepmelerinde ne yapmalı?
Hayvanın tepmesine bağlı oluşacak yaralanmalardaysa çeşitli travmalara yol açabilir.
Bu travmalar iç kanamadan beyin kanamasına kadar birçok ciddi hasara sebep
olabilir. Bu tarz yaralanma yaşayan kişide bulantı, kusma, soğuk terleme, baş
dönmesi, bilinç bulanıklığı gibi bulgular mevcutsa vakit kaybetmeden bir sağlık
kuruluşuna gidilmelidir.