Bursa’nın İnegöl ilçesinde salça diyarı olarak bilinen Kulaca Mahallesi’nde kadınlar toplu halde salça yapıyor. Mahalledeki Tarımsal Kalkınma Kooperatifinde bir araya gelen onlarca kadın ev salçası üretip yan ürünlerini de dünyaya satıyor.
Geçtiğimiz ay Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre bir önceki aya oranla yüzde 25,56 artış gösterip zam şampiyonu olan salça bir anda ilgiyi üzerine çekti.
Fiyatların yükselmesindeki en önemli sebebin salçanın ham maddesi domatesin fiyatlarındaki yükseliş olduğunu belirten üreticiler, mevsim şartları sebebiyle sağlıklı domates üretiminin olmamasının salça üreticilerini zorda bıraktığını söyledi.
Salçanın diyarı Bursa’nın İnegöl ilçesindeki Kulaca Mahallesi’nde ikamet eden kadınlar evlerinin geçimini salçadan sağlıyor. Hemen hemen mahalledeki tüm evlerin en alt katları salça deposu olarak kullanılıyor. Maharetli ellerde hazırlanıp saatlerce odun ateşinde dev kazanlarda piştikten sonra kavanozlara konulan ev yapımı salçalar Türkiye’nin dört bir köşesine gönderiliyor. Çok uzun yıllardır bu geleneği sürdüren İclal Seçim de kendi salçasını kendisi yapıyor. Kulaca salçasının lezzetli olmasının sebeplerini anlatan İclal Seçim, “Domatesi, biberleri yıkayıp doğruyoruz. 2-3 saat doğranmış halde kaynatıyoruz. Makinede kaynanan salçayı çekiyoruz. Çektikten sonra tekrar ateşe koyup kaynatmaya devam ediyoruz. Bu kaynatma işleminin ardından da kavanozlara koyup saklıyoruz. 120 kilo domatese 50 kilogram biber ekliyorum. Biz buna sevgimizi katıyoruz. Sadece domatesten yapınca bana lezzetli gelmiyor. Biberi de doğru orantıda koyuyoruz. 6 saat sürekli karıştırıyoruz. Bizim annelerimiz babaannelerimiz hepsi evde salça yapardı. Şimdi de bizler salça yapmayı sürdürüyoruz” ifadelerini kullandı.
Kooperatif de fiyatları yükseltti
Kulaca Tarımsal Kalkınma Kooperatifi fabrikasında üretilen ev yapımı salçanın kilogram fiyatı da 8 TL’den 10 TL’ye yükseldi. Sezonda 300 bin salça üretip iç pazara satan kooperatif, bin ton acı biber sosunu da Hollanda’ya ihraç ediyor.
Kulaca Mahalle Muhtarı Sedat Seçim, geçen sezon domatesin kilogram fiyatının 30 kuruş olduğunu bu sezon mevsim şartlarından dolayı sağlıklı üretilemeyen domatesinin kilosunun 65 kuruşlara yükseldiğini dile getirdi. Enerji, işçi ve hammaddeye gelen zamların salçayı da etkilediğini belirten Seçim, 8 TL’ye kilosunu sattıkları ev yapımı salçanın 10 TL olduğunu ifade etti. Meşhur Kulaca salçasının 1974 yılında kurulan ve 44 yıldır hizmet eden salça fabrikasından kaynaklandığını vurgulayan Seçim, “Kulaca’nın salçasını meşhur eden 1974 yılında kurulan ve 44 yıldır hizmet eden salça fabrikamızdır. Daha önce kutu bazında basılırken şu anda da ev salçası niteliğinde yapılıyor” dedi. Salçanın zam rekoru kırmasının birinci sebebi hammadde, yani domatesin mevsim şartlarından dolayı olmadığından kaynaklanıyor” diyerek sözlerini sürdüren Seçim, “Geçen yıl 30 kuruşa alınan salçalık domatesin bugün kilosu 65 kuruşa tırmandı. Bunların haricinde enerji fiyatlarının yükselmesinden, işçi maliyetlerinin artması da zam gelmesine etken oldu. Yüzde 20-25 arası bir zam geldi. Biz sezonda 300 ton salça üretiyoruz. Bunun yanı sıra bin ton acı biber sosu yurt dışına ihraç ediyoruz. Kulaca ev yapımı salçamız yurt içinde tüketiliyor” diye konuştu.